هر خانمی آرزوی بارداری و مادر شدن را دارد. بدون شک، یکی از اهداف اصلی ازدواج، فرزندآوری و تولید مثل است. با این حال، برخی خانم‌ها به دلایل مختلف نمی‌توانند به طریق طبیعی باردار شوند. در این موارد، از روش آی وی اف برای باروری استفاده می‌شود.
روش آی وی اف یا لقاح مصنوعی، یک نوع القای باروری کمکی است که در مواردی که اسپرم توانایی حرکت کمی دارد، تعداد اسپرم بسیار کم است، تعداد تخمک آزاد شده پس از دریافت دارو در حد انتظار نیست و به اصطلاح هر دو زوجین پس از القای باروری ضعیف باشند، به کار می‌رود. در مواردی که نیاز به تخمک اهدایی یا جنین اهدایی وجود دارد، نیز از روش آی وی اف استفاده می‌شود.
در روش آی وی اف، لقاح خارج از رحم اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر، در محیط آزمایشگاه، تخمک و اسپرم با هم لقاح می‌شوند و سپس جنین درون رحم مادر تزریق می‌شود. انجام این روش به صورت تخصصی و توسط متخصصین صورت می‌گیرد.
بارداری به روش آی وی اف چیست؟
لقاح آزمایشگاهی یا لقاح خارج رحمی یا بارداری به روش آی وی اف، برای کمک به باروری یا جلوگیری از مشکلات ژنتیکی استفاده می‌شود و از یک سری اقدامات پیچیده تشکیل شده است. در این روش، تخمک‌های بالغ از تخمدان جمع آوری و بازیابی می‌شوند و توسط اسپرم در آزمایشگاه بارور می‌شوند. سپس تخمک بارور شده (جنین) یا تخمک (جنین) به رحم منتقل می‌شود. یک دوره کامل آی وی اف حدود سه هفته طول می‌کشد، اما در برخی موارد ممکن است این مراحل به قسمت‌های مختلف تقسیم شده و روند کار طولانی‌تر شود.
بارداری به روش آی وی اف موثرترین روش حال حاضر برای کمک به باروری است و می‌توانید از این روش با استفاده از تخمک‌های خود و اسپرم همسرتان استفاده کنید. همچنین، در برخی موارد ممکن است از تخمک، اسپرم یا جنین اهدایی استفاده شود و حتی ممکن است از یک رحم جایگزین (رحم اجاره‌ای) استفاده شود.
شانس شما برای داشتن یک کودک سالم با استفاده از روش آی وی اف به فاکتورهای زیادی بستگی دارد، از جمله سن شما و علت ناباروری. همچنین، آی وی اف ممکن است وقت گیر، گران و تهاجمی باشد. در نتیجه، پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا روش آی وی اف، خطرات احتمالی و اینکه آیا این روش درمان ناباروری برای شما مناسب است، را بهتر متوجه شوید.
دلیل انجام بارداری به روش آی وی اف چیست؟
لقاح آزمایشگاهی یا بارداری با استفاده از روش آی‌وی‌اف، یکی از روش‌های درمانی برای ناباروری یا مشکلات ژنتیکی است. در صورتی که برای درمان ناباروری از آی‌وی‌اف استفاده می‌شود، در ابتدا گزینه‌های درمانی کم تهاجمی مانند داروهای باروری برای افزایش تولید تخمک یا لقاح داخل رحمی (IUI) ممکن است امتحان شوند.
بارداری با روش آی‌وی‌اف گاهی به عنوان درمان اصلی برای ناباروری در زنان بالای ۴۰ سال ارائه می‌شود. همچنین در صورتی که فرد دارای برخی از شرایطی مانند آسیب یا انسداد لوله فالوپ، اختلال در تخمک گذاری، آندومتریوز، فیبروئید رحم، اختلال در تولید اسپرم یا ناباروری بدون دلیل باشد، ممکن است به آی‌وی‌اف روی آورده شود.
همچنین در صورتی که فرد می‌خواهد درمان سرطانی مانند پرتودرمانی یا شیمی درمانی را شروع کند که می‌تواند به باروری آسیب برساند، می‌تواند تخمک های خود را برداشت کرده و در حالت ناباروری برای استفاده بعدی منجمد کند و یا تخم‌ها را به عنوان جنین بارور منجمد کرده و در آینده استفاده کند.
زنانی که رحم مناسبی ندارند یا بارداری برای سلامتی آن‌ها خطر جدی دارد، ممکن است با استفاده از رحم جایگزین برای حاملگی، بارداری با روش آی‌وی‌اف را انتخاب کنند. در این حالت، تخمک‌های زن با اسپرم بارور می‌شوند، اما جنین‌های حاصل در رحم جایگزین قرار می‌گیرند.
مراحل بارداری با IVF
قبل از انجام لقاح، مراحل زیر برای به دست آوردن تخمک و اسپرم در جهت اجرای لقاح و باروری انجام می‌شود:
مرحله تحریک تخمدان‌ها:
به منظور تحریک تخمدان‌ها و ایجاد فولیکول‌های بیشتر برای تولید تخمک، داروهای القای تخمک‌گذاری به خانم تجویز می‌شود. سپس با استفاده از سونوگرافی و آزمایش خون، وضعیت فولیکول‌های تخمدان و رحم بررسی می‌شود.
مرحله جمع آوری تخمک:
حدود 36 ساعت پس از تحریک مناسب تخمدان‌ها و تزریق داروی محرک تخمک‌گذاری (HCG)، زمان مناسب برای استخراج تخمک‌ها (اووسیت) فراهم می‌شود. با استفاده از سوزن مخصوص، تخمک‌ها از تخمدان‌ها استخراج شده و بررسی کیفیت و میزان بلوغ تخمک‌ها انجام می‌شود. سپس تخمک‌ها برای مدت زمان لازم در محیط آزمایشگاه نگهداری می‌شوند.
مرحله جمع آوری اسپرم:
در همان روز استخراج تخمک‌ها، نمونه اسپرم همسر خانم در یک ظرف پلاستیک استریل آماده می شود. نمونه اسپرم دو بار در آزمایشگاه شستشو داده می‌شود تا کیفیت آن بهبود یابد و اسپرم‌های با بالاترین کیفیت برای لقاح استفاده شوند.
مرحله لقاح و کشت جنین:
اسپرم‌های با بهترین کیفیت به تخمک‌های جمع‌آوری شده اضافه می‌شوند و حدود 100 هزار اسپرم برای هر تخمک استفاده می‌شود. پس از انجام لقاح، تخمک‌ها به مدت 12 تا 18 ساعت ارزیابی می‌شوند تا از باروری و وضعیت آن‌ها اطمینان حاصل شود.
مرحله انتقال جنین:
در این مرحله، جنین حاصل شده از لقاح با استفاده از کاتتراز به رحم منتقل می‌شود. پس از دو تا پنج روز، جنین حاصل شده از لقاح رشد خواهد کرد. دو هفته پس از انجام انتقال جنین، با انجام تست خون بارداری، امکان تشخیص بارداری وجود دارد. در صورتی که تست خون بارداری مثبت باشد،دو تا سه هفته بعد، با انجام سونوگرافی و بررسی وضعیت حاملگی، وضعیت جنین و بارداری بررسی می‌شود.