درباره سونوگرافی و کاربرد های آن چه میدانید؟

سونوگرافی یک روش پزشکی تشخیصی غیر تهاجمی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویر از ساختارهای داخلی بدن استفاده می کند. این امواج صوتی با شنوایی انسان قابل تشخیص نیستند. می تواند به عنوان یک ابزار تشخیصی یا غربالگری برای تأیید اختلالات پزشکی یا کمک به انجام اقدامات پزشکی استفاده شود. همچنین به عنوان یک ابزار درمانی در درمان مشکلات اسکلتی عضلانی، سنگ کلیه، سنگ کیسه صفرا و … استفاده می شود.

در طول سونوگرافی چه اتفاقی می افتد؟

با استفاده از دستگاه اولتراسوند (سونوگرافی)، یک تکنسین یا پزشک وسیله ای به نام مبدل (پروب) را روی بخشی از بدن شما حرکت می دهد. مبدل امواج صوتی را منتشر می کند که از بافت های داخلی منعکس می شود و از امواجی که به عقب باز می گردند تصاویری ایجاد می کند. چگالی های مختلف بافت ها، مایعات و هوا در داخل بدن تصاویر متفاوتی را تولید می کند که می تواند توسط یک پزشک، معمولاً یک رادیولوژیست (پزشک متخصص در فناوری های تصویربرداری) تفسیر شود. بسیاری از مطالعات توسط یک تکنسین آموزش دیده انجام می شود و سپس توسط رادیولوژیست تفسیر می شود.

انواع سونوگرافی

• آزمایش دو بعدی رایج ترین نوع سونوگرافی است.
• سونوگرافی سه بعدی و 4 بعدی با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در تحلیل کامپیوتری امواج صوتی در زوایای مختلف امکان پذیر است. تصاویر سه بعدی از امواج صوتی که در زوایای مختلف برمی‌گردند جمع‌آوری می‌شوند و درک تصاویر آسان‌تر بوده و جزئیات بیشتری را نشان می‌دهند.

تفاوت بین اولتراسوند سه بعدی و چهار بعدی در این است که 4 بعدی مانند فیلمی است که حرکت یک جسم سه بعدی را نشان می دهد.

مقالات دیگر: بهترین متخصص زنان در تهران

موارد استفاده سونوگرافی برای زنان و زایمان

سونوگرافی بارداری

---

سونوگرافی جنین برای ارزیابی پیشرفت جنین استفاده می شود. برای تشخیص تعداد جنین در رحم، سن جنین، محل جفت، وضعیت جنین، حرکت، تنفس و ضربان قلب و میزان مایع آمنیوتیک در رحم استفاده می شود. اکثر زنان در دوران بارداری حداقل یک بار سونوگرافی انجام می دهند. معاینات را می توان به صورت ترانس واژینال (در اوایل بارداری) انجام داد، اما بیشتر آنها به صورت ترانس شکمی انجام می شود.

سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی کاربردهای پزشکی محدودی دارد، مانند زمانی که مشکوک به مشکل خاصی است. در حال حاضر سونوگرافی های سه بعدی و چهار بعدی برای عکس های سونوگرافی “به یادگاری” از نوزاد در رحم محبوب هستند. بهترین زمان برای سونوگرافی سه بعدی برای عکس های جنین زمانی است که جنین حدوداً 26 هفته است.

اولین سونوگرافی بارداری

معمولاً بین 7 تا 8 هفته انجام می شود تا تاریخ زایمان شما، ضربان قلب جنین و طول نوزاد بررسی شود. در این سونوگرافی، شما همچنین خواهید فهمید که آیا یک نوزاد، دوقلو، یا بیشتر دارید! حتی ممکن است در طول این قرار ملاقات ضربان قلب کودک خود را ببینید یا بشنوید. اگر پریودهای نامنظم دارید، یا بعد از جلوگیری از بارداری پریود نشدید، این سونوگرافی به ویژه برای تعیین تاریخ زایمان دقیق تر مفید خواهد بود. تاریخ زایمان شما مهم است زیرا به پزشک کمک می کند تا بفهمد که آیا رشد کودک شما هر ماه در مسیر درستی قرار دارد یا خیر.

مقالات دیگر: زایمان سزارین

سونوگرافی واژینال

---

سونوگرافی لگن یا سونوگرافی ترانس واژینال برای تشخیص رشد یا تومورهای تخمدان، رحم و لوله های فالوپ استفاده می شود. می توان از آن برای ارزیابی مسائل غیر مرتبط با بارداری نیز استفاده کرد:

• درد زیر شکم
• کیست های تخمدان
• فیبروئید رحم
• رشد رحم
• اندومتریوز

در طول سونوگرافی چه اتفاقی می افتد؟

در بیشتر موارد، سونوگرافی یک ابزار تشخیصی بدون درد و غیر تهاجمی در نظر گرفته می شود. این روش معمولا از 30 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد. اکثر اسکن‌های اولتراسوند را می‌توان با مبدلی که در بالای پوست قرار می‌گیرد، با هدف قرار دادن امواج صوتی به سمت اندام یا قسمتی از بدن در حال آزمایش انجام داد. بیمار معمولاً در یک موقعیت راحت قرار می گیرد که امکان دسترسی تکنسین به قسمتی از بدن که مورد آزمایش قرار می گیرد را فراهم می کند.

ناحیه مورد مطالعه با مقدار کمی ژل پوشانده شده است تا حفره های هوا بین مبدل و پوست از بین برود. سونوگراف، مبدل را در سراسر قسمت مورد مطالعه بدن حرکت می دهد تا تصاویر را به دست آورد. ممکن است زمانی که مبدل روی یک ناحیه حرکت می‌کند، فشار را احساس کنید و اگر ناحیه حساس باشد، ممکن است احساس درد کنید، اما امواج مبدل این درد را ایجاد نمی‌کند.

اگر از سونوگرافی داپلر استفاده شود، ممکن است صداهای نبض مانندی را بشنوید که با نظارت جریان خون تغییر می کند. برخی از معاینات به عنوان “سونوگرافی تهاجمی” در نظر گرفته می شوند، جایی که مبدل به یک پروب متصل می شود و در یک سوراخ طبیعی در بدن قرار می گیرد. این معاینات ممکن است به دلیل حساسیت بافتی که توسط پروب لمس می شود، ناراحتی یا درد ایجاد کند، اما نه توسط امواج اولتراسوند.

• اکوکاردیوگرام ترانس مری: مبدل به مری وارد می شود تا تصاویری از قلب به دست آید.
• سونوگرافی ترانس رکتال: مبدل برای مشاهده پروستات در رکتوم مرد قرار داده می شود.
• سونوگرافی ترانس واژینال: مبدل برای مشاهده رحم و تخمدان ها در واژن زن قرار داده می شود.